Çikolata Kisti Tedavi Edilebilir mi?

Rahim iç dokusunun vücudun başka bir yerinde de oluşması durumu çikolata kisti olarak adlandırılmaktadır. İç yapısının tam olarak rahmin gebeliğin gerçekleştiği alandaki doku gibi olduğu çikolata kisti yumurtalıklarda oluşur ve endometriozis olarak da tanımlanır. Adet dönemlerinde kadının rahim iç dokusunun kalınlaşıp sonrasında gebelik oluşmamışsa, adet kanamasıyla birlikte dökülmesi gibi, yumurtalıklarda hormonların etkisiyle oluşan bu kistlerin de içinde kanama olur. Vücuttan atılamadığı için biriken bu koyu kahverengi sıvılar, çikolataya benzer renklerinden dolayı çikolata kisti olarak adlandırılırlar. Çikolata kistleri çoğu kadında her hangi bir belirtiye ya da şikayete sebep olmadan ilerlemektedirler. Ancak adet dönemlerinde, cinsel ilişki esnasında şiddetli ağrı ve acıya sebep olabilmekteler, hatta adet düzensizliği ve kısırlığa da ortam hazırlayabilmektedir. Şikayete sebep olmayan kistlerin sadece takip edilmesi yeterliyken, rahatsızlık verenlerin ise ilaçla, cerrahi operasyonla ya da her iki yöntemle tedavi edilmesi gerekmektedir. Her hangi bir tedavi uygulanması kararı hastanın yaşı, gebelik isteği ve hastaya verdiği rahatsızlığa göre verilebilmektedir.

Çikolata kisti neden oluşur?

Rahim dışında bir alanda (yumurtalıklarda, karın iç zarının üzerinde, rahmin üzerinde) çikolata kisti oluşmasının bilinen en temel sebebi genetik faktörlerdir. Ergenlik ve menopoz dönemleri (üreme dönemi) arasındaki kadınların yaklaşık olarak % 10’unda görülen çikolata kisti, kısırlık sorunu olan kadınların ise yaklaşık % 40’ında kısırlığa sebep olan faktör olarak ortaya çıkar. Rahim iç dokusunun genellikle sağ ya da sol yumurtalıklarda, nadiren de her iki yumurtalıkta da oluşabilen çikolata kistleri, kanser ve benzeri zararlı oluşumlara dönüşmezler ve ağrı, acı, kısırlık dışında hayati bir soruna sebep olmaz.

Çikolata kisti belirtileri nelerdir?

Çikolata kistleri bazı kadınlarda her hangi bir belirti göstermemekte, şikayete sebep olmamaktadır. Ancak pek çok hastada acılı, ağrılı cinsel ilişki, yoğun şekilde karın ağrısı hissedilen adet kanamaları, bel ve bacaklarda ağrı, adet kanamasının olduğu günlerde burun kanaması görülmesi de çikolata kistinin varlığına işaret olabilmektedir. Bunun yanında idrarda ve dışkıda kan görülmesi, vücutta sebepsiz morluklar oluşması ve kısırlık çikolata kisti belirtilerinden olabilmektedir.

Çikolata kisti tedavisinde hangi yöntemler kullanılır?

Çikolata kistinin tedavisinde genelde açık ameliyat ya da kapalı ameliyat (laparoskopi) uygulamaları ile tedavi edilmektedir. Bu rahatsızlığın tedavisinde hangi yöntemin uygulanacağı doktorun, tespit ve değerlendirmeleri ve hastanın şikayetleri göre şekillenmektedir. Çok sık olmamakla beraber çikolata kistlerinin ilaçla tedavi edildiği vakalar da bulunmaktadır.

Çikolata kisti sebebiyle ağrı varsa: Şiddetli kasık, karın, bel ağrısı yapan ileri düzeydeki çikolata kistinde en etkili yöntem cerrahi operasyondur. Genellikle açık ameliyat yerine kapalı ameliyatın tercih edildiği ağrılı vakalarda ameliyatla kistler çıkarılır ve yapışıklıklar oluşmuşsa, açılır deformasyonlar giderilir.

Çikolata kistinin kısırlığa sebep olduğu vakalarda: Gebe kalamayan kadınlarda yapılan tetkikler sonucunda çikolata kisti tespit edildiyse, öncelikli olarak kadının yumurta rezervi değerlendirilir. Yumurta rezervinin gebelik için uygun olduğu vakalarda, kist tek taraftaki yumurtalıktaysa ve kadının yaşı ileri değilse kapalı ameliyatla kist alınır ve yaklaşık bir yıl kadının kendiliğinden gebe kalması beklenir. Fakat kadının yaşı 35’ten büyükse, yumurtalık rezervi düşükse ve kist çift taraflı yerleşmişse en doğru kısırlık tedavisi tüp bebek yöntemidir.

Laparoskopi yapıldığı halde çikolata kisti tekrardan oluşuyorsa: Kapalı ameliyat (laparoskopi) uygulandığı halde çikolata kistleri tamamen temizlenemiyorsa ve hastanın ağrısı, sızısı yoksa başka bir müdahaleye gerek duyulmaz, takip edilmesi yeterli olur. Ancak hastanın şiddetli ağrıları varsa ve kadın bebek sahibi olmak istemiyorsa rahim ve yumurtalıklar operasyonla alınır. Bebek sahibi olmak isteyen kadınlarda da tüp bebek tedavisi uygulanır.