Yumurta dondurma, kadının yumurtalıklarından elde edilen yumurtaların uygun laboratuvar şartları altında toplanarak ilerleyen yılarda gebelik şansını koruyabilmek için vitrifikasyon yöntemi ile dondurularak saklanmasını sağlayan bir yöntemdir. Vajinal ultrasonografi aracılığı ile toplanan yumurtalar, aynı kalitede uzun bir süre saklanmaktadır. Böylece gebelik istediği doğrultusunda çözülerek, mevcut gebelik şansı devam ettirilmektedir.
Tüp bebek tedavisinde olduğu gibi kadının adet döneminde yumurtalıkların uyarılması için hormonal ilaçlar kullanılmaktadır. Yumurtalıklar bu aşamadan sonra takibe alınarak, belli bir olgunluğa erişmesi beklenir. Ultrason muayeneleri ile olgunlaşan yumurtalıklara yapılan yumurta çatlatma iğnesinden 36 saat sonra özel iğneler aracılığı ile yumurtalar toplanmaktadır. Toplanan yumurtalar özel kimyasal solüsyonlar içerisinde bekletildikten sonra vitrifikasyon yöntemi ile kalitesi bozulmadan hızlı bir şekilde doldurularak, – 196 derecedeki sıvı azot içeren tanklar içerisinde muhafaza edilmektedir. Vitrifikasyon yöntemi yumurtaların hızlı bir şekilde zarar görmeden doldurulmasını sağlamaktadır. Böylece vitrifikasyon yöntemi ile dondurulan yumurtaların çözülmesi ile %80 ve %90 canlılık oranı elde edilmektedir. Daha sonra baba adayından elde edilen kaliteli tek bir sperm hücresinin mikroenjeksiyon yöntemi ile direkt olarak yumurta içine enjekte edilmesi ile döllenmeye maruz bırakılmaktadır. Döllenen yumurta gebelik için uygun olgunluğa eriştiğinde anne adayının rahmine yerleştirilerek, gebelik şansı elde edilmektedir.
Yapılan araştırmalara göre vitrifikasyon yöntemi ile dondurulan yumurtalar 8-10 yıla kadar hamilelik şansını koruyabilmektedir. Ancak bu süre yasalar tarafından 5 yılla sınırlandırılmıştır. Fakat çiftler bu süreyi yazılı bir dilekçe ile uzatabilmektedir.
Evet, tüm tıbbi müdahalelerde olduğu gibi yumurta dondurma işleminin yapılacağı merkezin tecrübesi ve teknolojik donanımlarının da yeterli olması, uygulamanın başarılı bir şekilde sonuçlanmasında etkin rol oynamaktadır. Ayrıca teknolojik alt yapısının ve embriyoloji laboratuvarların üstün olmasının dışında, özellikle vitrifikasyon tekniğinin kullanılması gerekir.
Günümüzde vitrifikasyon tekniği ile yumurtalar hızlı bir şekilde dondurulmakta ve yine aynı şekilde çözülmektedir. Böylece yumurta hücrelerinin zarar görmeden istenilen başarı oranı korunabilmektedir. Özellikle yumurta rezevlerinin azaldığı saptanan ya da erken menopoz riski taşıyan kadınlarda yumurta sayısı ve kalitesi sınırlı olacağı için yumurta dondurma ve çözme işlemlerinden ortaya çıkabilecek kaybın minimum düzeyde olması gerekir. Bu nedenle merkez seçiminde özellikle vitrifikasyon tekniğinin kullanılmasına ve merkezin tecrübesi doğrultusunda seçim yapılmasına dikkat edilmesi gerekir.