Aşılama Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Aşılama işleminin uygulandığı durumlar:

Sperm miktarında veya sperm hareketlilik oranında düşüklük söz konusu ise
Açıklanamayan ve immünolojik bir kısırlık sorunu mevcut ise
Servikal mukus sorunları yaşanıyor ise
Rahim ağzındaki anatomik problemler gözlemleniyor ise
Kadında yumurtlamanın olmaması ya da yetersiz olması gibi problemlere rastlanıyor ise
Ve cinsel işlev bozukluklarında aşılama yöntemi uygulanmaktadır.

Aşılama nasıl uygulanır?

Aşılama yönteminin uygulanacağı kadın jinekolojik pozisyona alınır. Steril olan spekulum rahim ağzı bölgesine yerleştirilir. Steril izotonik solisyonunun püskürtülmesi ile rahim ağzında oluşabilecek akıntılar temizlenir. Yine steril edilen kanül dokulara hasar vermemeye dikkat edilerek ve kanamanın gerçekleşmemesi için çabalanarak rahim ağzından rahim içine doğru yerleştirilir. Erkekten elde edilen sperm hücreleri steril olan enjektör yardımı ile kanülden rahim içine doğru enjekte edilir. Aşılama işlemi burada sonlanır.

Aşılama işleminden sonra bir yarım saatlik süre kadın istirahat ettirilir. Bu istirahatin yanı sıra aşılama işleminden sonra birkaç gün boyunca yoğun egzersiz, ağır işler ve cinsel ilişkiden sakınılmalıdır. Aşılama işlemi uygulandıktan 14 gün sonrasında da gebelik testi yapılarak gebeliğin gerçekleşip gerçekleşmediği netlik kazanır.

Aşılama işleminin öncesinde kadınlara yumurta çatlatma iğnesi verilir. Bu iğnenin hedefi; yumurtlama sayısı ve yumurta kalitesi arttırılan kadının yaklaşık olarak 20 mm büyüklüğüne gelen yumurtasının çatlatılmasıdır. Yumurta çatlatma iğnesinin uygulanmasından yaklaşık olarak 24 ila 36 saat sonrasında aşılama işlemi yapılır. Aşılama yöntemindeki en önemli avantaj; spermin yumurtaya olabildiğince yakın mesafeye bırakılmasıdır.

Aşılama işlemindeki önem teşkil eden bir diğer konu ise enfeksiyondan korunmaktır. Aşılama öncesinde ve aşılama işleminden sonra olası enfeksiyonlara karşı dikkatli olunmalıdır. 3 defa uygulanan bir aşılama işleminde gebelik gerçekleşmediği takdirde tekrar aşılama işlemi uygulanması önerilmemektedir. Üç aşılama işlemi sonrası bakılan gebelik testinde pozitif sonuç elde edemeyen çiftlere tüp bebek tedavisi önerilmektedir.

Kısırlık sorununda ön planda olan kadının yaş faktörü aşılama yönteminde de aynı önemi taşımaktadır. 40 yaşından ileri olan kadınlar için, aşılama yönteminden elde edilecek olan başarı oranı düşük olacaktır. Bu yüzden de 40 yaş sonrası kadınlara aşılama yönteminin uygulanması önerilmemektedir.

Aşılama öncesi kadına;

Jinekolojik muayene,
Papsmear testi,
Jinekolojik ultrasonografi,
Histerosalpingografi filmi,
Rahim ve tüplerin değerlendirilmesi,
Kan testleri,
Tam kan sayımı testi,
Tiroid bezi ile ilgili fonksiyon testleri,
Prolaktin hormonu ölçümü,
Kızamıkçık aşı testi rubella IgG değerlendirmesi
Sistemik, lokal muayene
Rahim ve tüplerin değerlendirilmesi için rahim filmi (HSG)
Laparoskopi veya histeroskopi
Prolaktin testi
TSH testi
Adetin 21. günü uygulanan progesteron testi yapılmalıdır.

Aşılama öncesi erkeğe;

Spermiogram değerlendirmesi
Semen analizi
Yıkama ardından sperm değerlerinin ölçümü
Sperm sayısı ve hareketlilik durumları değerlendirmesi
MAR testi
Hormon profili değerlendirmesi
Ayrıntılı morfolojik değerlendirme
Sistemik, lokal fiziki muayene yapılmalıdır.

Yumurta çatlatma iğnesi ne zaman etkili olur ve nereye yapılır?

Yumurta çatlatma iğneleri yapıldıktan yaklaşık olarak 35 saat sonra fonksiyonunu yerine getirir yani belli bir büyüklüğe ulaşan yumurtayı çatlatır.  Yumurta çatlaması sonrası literatürde ovülasyon olarak bilinen yumurtlama olayı gerçekleşmektedir. Yumurta çatlatma iğnesi deri altına ya da kas içine uygulanmaktadır.

İnfertilite durumlarında uygulanan aşılama öncesi dikkat edilmesi gerekenler

Aşılama tedavisi öncesi çiftin kısırlık testleri ayrıntılı olarak gerçekleştirilmeli ve kısırlık tespit edilmelidir.
Aşılama öncesi aşılama işlemine uygunluğun dğerlendirilmesi açısından kadın ve erkeğe önerilen testler mutlaka yaptırılmalıdır.
Ürologlar tarfından kadının yumurtalarının uyarılması ve hassaslaştırılması için uygulanacak olan ilaç ve iğneler belirlenmelidir.
Aşılama işleminden bir veya iki gün önce erkek, sperm sayısı miktarında azalma olmaması adına cinsel ilişkiden ve boşalmadan sakınmalıdır.
Aşılama işlemi için elde edilecek olan erkeğin spermine kalitesini olumsuz yönde etkilememesi için hiçbir madde kullanılmamalıdır.
Aşılama işlemi öncesi ultrasonlarda türlü sebepler ötürü olarak rastlanan bir sorun mevcut ise aşılama tedavisine kısa bir süre ara verilebilir.

Aşılama öncesi sperm alınırken erkek tarafından dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Sperm verme işleminden önce; 2 günden az ve 5 günden fazla olmayan cinsel perhiz yapılmalı.
Sperm verme işlemi bu işe özel olarak tasarlanan odada yapılmalı.
Sperm mastürbasyon yolu ile verilmeli.
Mastürbasyondan önce el ve penis temizliği yapılmalı.
Spermin verileceği kabın steril olmasına dikkat edilmeli.
Mastürbasyon yaparken kayganlaştırıcı özellikte maddelerden yararlanılmamalı.

Her tedavi öncesinde olduğu gibi aşılama öncesinde de çiftlerin dikkat etmesi gereken konular vardır. Aşılama öncesinde kadına ayrı erkeğe ayrı görevler düşmektedir. Aşılama öncesi gündelik yaşantıya devam edilmeli ancak tedavi için hazırlık niteliğinde doktorun tavsiyelerinbe uymaya özen gösterilmelidir.