Doğum Kontrol Hapı Nasıl Kullanılır?

Östrojen ve progesteron içeren doğum kontrol hapları hormon haplarıdır. Doğum kontrol hapları konusunda ilk akla gelen istenmeyen hamilelikten korunmaktır. Ancak doğum kontrol hapları sadece hamilelikten korumaz tedavi amaçlı olarak da bu haplar doktorlar tarafından önerilmekte ve kullanılmaktadır. Doğum kontrol haplarında yer alan hormonlar vücuda dışarıdan takviye edildiği sebebiyle vücuttaki hormon kontrolü ele geçirilir böylece yumurtlama önlenmektedir. Kısacası doğum kontrol hapları gebelik için spermin dölleyebileceği yumurtayı engellemektedir. Doğum kontrol hapları şayet doğru bir biçimde kullanılırsa %100’e yakın bir oranla gebelikten korur. Doğum kontrol hapı bırakıldığı takdirde yumurtlama geri döner ve gebe kalınabilir. Tüm kadınlar doğum kontrol hapı kullanabilir ancak bir takım özel durumlar bu hapların kullanımına engeldir. Özellikle 40 yaşın altında yer alan kadınlar, henüz anne olmak istemeyen kadınlar, düzensiz olarak adet gören ya da ağrılı adet geçiren kadınlar; doğum kontrol hapı kullanabilirler.

Gebeliği önleme harici doğum kontrol haplarının diğer yararları hakkında bilgi almak isterseniz eğer:

Adetlerin düzenlenmesi için doğum kontrol hapı kullanılır.
Anemi (kansızlık) şikayeti olanlarda adet dönemindeki kanama miktarını azaltmak için doğum kontrol hapı kullanılır.
Adet sancılarının azaltılması için doğum kontrol hapı kullanılır.
Adet öncesi evrede görülen gerginlik, bulantı, göğüslerde dolgunluk hissi, iştahsızlık, şişkinlik hissi, depresif tablo, mutsuzluk hissi gibi şikayetlere premenstural sendrom (PMS) adı verilir. PMS’ u azaltmak için doğum kontrol hapı kullanılır.
Menopoz öncesi dönemde adet düzensizlikleri ve tıpkı PMS’da olduğu gibi şikayetler görülmektedir bu şikeyetleri azaltmak için doğum kontrol hapı kullanılır.
Menstruel migreni azaltmak için doğum kontrol hapı kullanılır.
Over tümör ve kistlerin insidansını azaltmak için doğum kontrol hapı kullanılır.
Endometrium kanseri riskini önlemek ve azaltmak için doğum kontrol hapı kullanılır.

Doğum kontrol hapının bırakılması gereken bir takım durumlar vardır. Bunlardan kısaca bahsetmek gerekirse;

Doğum kontrol hapı ilk kullanılmaya başlandığı zaman; şiddetli baş ağrısı, migren nöbetleri, görme bozuklukları, göğüs ağrısı, şiddetli bacak ağrısı, ani sarılık gelişmesi gibi durumlar gözlemlenirse bırakılmalıdır. Bunların haricinde geçirilen ağır kazalar sonrasında ve büyük operasyonların öncesinde doğum kontrol hapı kullanılmamalıdır.

Doğum kontrol hapının yan etkilerine dair merak ettikleriniz yazımızın devamında yer alıyor.

Doğum kontrol haplarını kullanmaya başladığınız ilk aylarında lekelenme tarzında ara kanama gözlemlenebilir. Bu durum ilk 2-3 kutudan sonra düzelecektir. Geçmediği durumunda doktora danışmak gerekmektedir. Mide bulantısı, kilo alma şikayetleri de bazı kadınlarda görülmektedir. Daha düşük dozlu doğum kontrol haplarının kullanımı ile bu şikayetler önlenmektedir.

Doğum kontrol haplarının kullanılmaması gerek bazı durumlar vardır. Bunlar:

Gebelikte
Gebelik şüphesi varsa
Önceden geçirilmiş ya da hali hazırda devam eden bir damar tıkanıklığı söz konusu ise
Yüksek tansiyon hastaları
Şeker hastaları
Ağır karaciğer hastaları
Kötü huylu tümörü olanlar
Tanısı henüz konmamış vaginal kanama görülenler
35 yaş üstünde yer alanlar
Sigara kullananlar muhakkak doktor tavsiyesine göre doğum kontrol hapı kullanmalıdır.

Peki asıl konumuz olan doğum kontrol hapları nasıl kullanılır? Bu soruya yanıt vermek gerekirse;

Doğum kontrol hapı ilk defa kullanmaya başlamak için adet döneminin başlaması beklenir. Adetin ilk günü bulunduğunuz güne denk düşen günün karşısında yer alan hap içilerek doğum kontrol hapı kullanmaya başlanır. Doğum kontrol hapı 21 boyunca hergün mümkün mertebe aynı saatte alınır. Kullanılan doğum kontrol hapının kutusu bittiği zaman yani son alınan haptan birkaç gün sonra adet kanaması başlayacaktır. Bir sonraki doğum kontrol hapı kutusuna son alınan haptan 7 gün sonra başlanır bu 7 gün içinde adet görüp görmemek hap kullanımı için önem teşkil etmez yani adet kanamasına bakılmaksızın 7 gün sonrasındaki 8. gün hap kullanmaya devam edilmelidir. 7 gün sonra başlanan doğum kontrol hapı yine ilk kutudaki gibi 21 gün kullanılır.

Özetle doğum kontrol hapı adetin ilk günü kullanmaya başlanır. 21 gün boyunca bu hap her gün aynı saatte alınır. Doğum kontrol hapının kutusu bittiği günden itibaren 7 gün boyunca doğum kontrol hapı kullanılmaz yüksek ihtimalle bu 7 günlük sürede adet görülür. 7 gün sonra yani sekizinci gün yeni kutuya; adet devam etse de etmese de başlanması gerekmektedir. Doğum kontrol hapı yine 21 gün boyunca aynı saatte alınmaya devam edilir.

Bazı doğum kontrol haplarında 21 yerine 28 tablet bulunmaktadır. Bunların 21 tablet içeren haplardan hiçbir farkı yoktur. Tek farkı son 7 tabletin hormon içermemesidir. Bu 7 tablette 21 tablet içeren doğum kontrol haplarında verilen 7 günlük molaya tekabül eder.

Doğum kontrol hapını günün hangi saatinde aldığınız değil koruyucu etkisini azaltmaması adına her gün aynı saatte almanız önemlidir. Yani doğum kontrol hapını sabah, öğle ya da akşam alabilirsiniz. Ancak bir gün sabah bir gün öğlen bir günde akşam vakti alırsanız doğum kontrol hapının koruyucu etkisinden emin olmak doğru olmaz.

Doğum kontrol hapı adetin ilk günü başlanırsa eğer ilk ayda korunma sağlar. Adetin ilk günü başlanılmadığında ek korunma yöntemleri kullanmak da fayda vardır.

Doğum kontrol hapı bırakıldığında 4-6 hafta sonra normal yumurtlamanın olduğu adet dönemleri görülür.

Doğum kontrol hapı almayı unutursanız!

Doğum kontrol hapı almayı unuttunuz ve bunu fark ettiniz… Farkına vardığınız ilk 24 saat içinde hapı ihmal etmeden alın. Diğer hapları unuttuğunuz değil daha önce aldığınız zamanda içebilirsiniz.
Üst üste 2 gün doğum kontrol hapı almayı unutursanız ertesi gün 2 tane birden alınır, ancak artık hapın güvenirliği tam olmaz. Bir sonraki adet kanamasına kadar ilave tedbirlerle korunmalıdır.
Doğum kontrol hapları doktor kontrolü dışında kullanılmamalıdır.

Doğum kontrol haplarının sırasına dikkat etmek önemli midir?

Doğum kontrol haplarının içerisindeki bütün tabetler aynıdır. Bu yüzden sırasıyla alınmayan hap bir problem doğurmaz. Bu sıra tamamen düzenli içme alışkanlığı edinmek için verilmiştir. 21 değil ancak 28 tabletlik kutulardaki son 7 hap hormon ilacı içermediği için bu doğum kontrol haplarında sıralamaya dikkat edilmeli bu 7 hap mutlaka en son alınmalıdır.